Ρόδανος Σταύρος

Λέσβος

Τόπος γέννησης: Αγιάσος, Λέσβος

Χρόνος γέννησης: 1916

Προσωνύμιο («Παρατσούκλι»):
Το οικογενειακό προσωνύμιο που χαρακτήριζε και την αντίστοιχη κομπανία στην οποία συμμετείχε ο Σταύρος Ρόδανος, ήταν «Άννες». Όπως αναφέρει ο ίδιος, Άννα ήταν το όνομα της γιαγιάς του πατέρα του.

 

 

Στοιχεία καταγωγής:

Γεννήθηκε 8 Ιουλίου του 1916 και έζησε στην Αγιάσο Λέσβου. Έζησε μια ορισμένη περίοδο στη Μυτιλήνη, εργαζόμενος ως μουσικός σε νυχτερινά κέντρα.

 

 

Ιδιότητα:

Ο Σταύρος Ρόδανος ήταν οργανοπαίκτης με θεωρητικές γνώσεις μουσικής. Έπαιζε κλαρίνο και στη συνέχεια κιθάρα. Περιστασιακά τραγουδούσε, σε συγκεκριμένες «παραγγελιές», ορισμένων τραγουδιών.

Δίδαξε κλαρίνο σε νέους στην Αγιάσο και στο Αμπελικό:

Εγώ είχα πολλοί μαθηταί στο Αμπελικό με κλαρίνα.

 

Ο Σταύρος Ρόδανος είναι σήμερα [1996] συνταξιούχος και ζει στην Αγιάσο. Μέχρι το 1996 (οπότε έγιναν οι συνεντεύξεις που προσέφεραν το υλικό για τη δημιουργία του συγκεκριμένου βιογραφικού) συνέχιζε να παίζει μουσική περιστασιακά, κυρίως στις μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις του Αναγνωστηρίου Αγιάσου «Η Ανάπτυξη».

 

 

Γονείς:

Οι γονείς του κατάγονταν από την Αγιάσο. Ο πατέρας του, Στρατής Ρόδανος, γεννήθηκε το 1880 και πέθανε στα μέσα της δεκαετίας του 1950. Ήταν οργανοπαίκτης με θεωρητικές γνώσεις μουσικής και συμμετείχε σε μουσικό συγκρότημα στην Αγιάσο, στην κομπανία των Ρόδανων, γνωστών και ως «Άννες», όπως τους αποκαλούσαν. Έπαιζε ως πρώτο όργανο τρομπέτα. Έπαιζε επίσης τρομπόνι, ευφώνιο, σαντούρι και τα τελευταία χρόνια της καριέρας του και κιθάρα. Όπως αναφέρει ο Σταύρος Ρόδανος:

Εμείς γεννηθήκαμε μέσα στη μουσική. Από μικροί μέσα στο σπίτι ακούγαμε κι έπαιζε ο πατέρας μας, ακόμα και τα μαθήματα που έκανε. […] Όσους ακούγω, ακούγω κορνέτες μες στην τηλεόραση, τεχνίτες, μαύροι, άσπροι, τη γλύκα του πατέρα μου, το φύσημα της τρομπέτας δεν υπάρχει. Αυτός ήταν μανιακός, είχε περιστόμια κι είχε ένα ψαλίδι και κάθονταν όλη μέρα το… το περιστόμιο, να κάνει μια λακκούβα να πιάνει στα χείλια καλά, να….μια αρρώστια. Ξέρεις τι θα πει!! Αρρώστια με το όργανο αυτό, το όργανο αυτό ήταν η μανία του κι όταν [το] παράτησε […], άμα παράτησε το όργανο αυτό, πάσχει, έχασε τα πάντα. […] Είχε μαθηταί στο σαντούρι πολλοί. Τρομπέτες εκεί, μπάσο έπαιζε, ευφώνιο, τρομπόνι, έπαιζε πολλά όργανα….Το όργανό του ήταν η τρομπέτα. Έπαιζε και στην Αμερική, έκανε οχτώ χρόνια στην Αμερική, σε “καφέ-σαντάν”, πως τα ’λεγε, κορνέτα και σαντούρι έπαιζε. Είδε ότι είχε πέραση το σαντούρι…

 

Για την ικανότητα του Στρατή Ρόδανου ως μουσικού, είναι χαρακτηριστική η αναφορά του Σταύρου Ρόδανου:

Η πρώτη δουλειά που παίξαμε, μόλις έφυγαν οι Γερμανοί, ήταν στου Γράμμη το καφενείο. Μας φώναξε η Γιάννης η “Μπίλια”, ο χασάπης, γιατί ήταν πείνα…ήταν τόσο το διάστημα που δεν είχαμε παίξει και παίξαμε απότομα, τι κόσμος!!! Ενθουσιασμός!!! Έπαιζε ο πατέρας τρομπέτα, αλλά έπειτα σταμάτησε. Εβδομήντα πέντε χρονών πέθανε. Μέχρι εξήντα πέντε-εξήντα εφτά χρονών έπαιζε, ύστερα έπαθε αρτηριοσκλήρωση.

 

Οικογενειακή κατάσταση:

Ο Σταύρος Ρόδανος παντρεύτηκε και απέκτησε ένα γιο που δεν βρίσκεται πια στην ζωή:

Είχα και ένα γιό που χόρευε ωραία…πέθανε.

 

Άλλοι μουσικοί που υπάρχουν/υπήρχαν στην οικογένεια είναι/ήταν οι εξής:

 

  • Παναγιώτης Ρόδανος ή «Μαριουλέλι». Παππούς του Σταύρου (1855-1931). Έπαιζε βιολί.

 

  • Νίκος Ρόδανος. Θείος του. Ήταν και ξυλουργός. Έπαιζε ευφώνιο.

 

  • Χαρίλαος Ρόδανος. Αδελφός του. Γεννήθηκε το 1914. Μουσικός με θεωρητικές γνώσεις μουσικής, έπαιζε ως πρώτο όργανο βιολί, αλλά και μαντολίνο και κιθάρα.

 

  • Βασίλης Ρόδανος. Αδελφός του. Γεννήθηκε το 1920. Έπαιζε σαντούρι:

Ύστερα τούτος, ο αδερφός μου ο Βασίλης, ήταν ένα φοβερό πράγμα. Εμείς οι ίδιοι που ακούγαμε κι ήμασταν μες στη δουλειά, απομέναμε μ’ ανοιχτό το στόμα όταν έπιανε το σαντούρι στα χέρια. Τι συγχορδίες, τι πράγματα έπιανε, που τα κατέβαζε το κεφάλι τ’, τι πράγμα ήταν αυτό δεν μπορούσες να καταλάβεις. Έπαιζε μοναχός του σαντούρι σ’ ένα καφενείο και νόμιζες μουσική ολόκληρη πως παίζει και καθόταν κόσμος απ’ το καφενείο απ’ έξω, νύχτα ν’ ακούν. Τι ήταν αυτό το παίξιμο, νόμιζες λατέρνα. Τις φωνές τις χτυπούσε με τέτοιο τρόπο πα’ στο σαντούρ’ και βγαίναν στρογγυλές φωνές, γλυκές φωνές, όμορφες. Διάβασε μια θεωρία μουσικής κι έγινε μουσικός, χωρίς να του δείξει κανείς. Το σαντούρ’ δεν του το ’δειξε κανένας. Ο πατέρας μου έδειξε στην αρχή μερικά πράγματα σ’ ούλοι μας. Μετά για πότε έγινε δεν το κατάλαβε κανένας. Ο Βασίλης ότι όργανο έπιανε, ένα πράγμα αλλόκοτο, τα κατάφερνε. Είχε δάκτυλα μακριά και λεπτά κι έκανε κι ταχυδακτυλουργίες. Φοβερός άνθρωπος ήτανε. Ο πατέρας μου έφερε μια φορά έναν Γιώργο Χατζέλλη από τ’ Ακράσι, ο οποίος ήταν φοβερός στο σαντούρι, είχε κάνει και στην Αμερική, ν’ ακούσει το Βασίλη. Ο Βασίλης έπαιζε τα “Κύματα του Δουνάβεως”, “πρίμο-κοπανιαμέντο”. Με το ένα το χέρι έπαιζε και με το άλλο κομπάνιαρε. Είπε αυτός ο Γ. Χατζέλλης “ε, αυτός θα δείξει σε μένα”. Αυτός (ο Βασίλης), αν έζει[ν] και δεν πάθαινε [αρρώσταινε], είχε σκοπό να πάρει κύμβαλο, μεγάλο σαντούρι και [να] παίζαμε οι τρεις μας…

 

Ο Βασίλης Ρόδανος έπαθε ψυχολογικό σοκ στον πόλεμο του 1940, σε ηλικία είκοσι χρονών, και από τότε παρέμεινε εσώκλειστος στο ίδρυμα «Θεομήτωρ» της Αγιάσου. Από τότε δεν ξαναέπαιξε μουσική, ωστόσο πολλοί είναι αυτοί που τον θυμούνται ακόμα και τον συγκαταλέγουν ανάμεσα στους καλύτερους μουσικούς της Αγιάσου αλλά και ευρύτερα της Λέσβου.

 

 

Άλλο παράλληλο ή κύριο επάγγελμα:

Σε ηλικία 13 ετών ο Σταύρος Ρόδανος μαθήτευσε δίπλα σε έναν τσαγκάρη και εργάστηκε και ο ίδιος ως υποδηματοποιός για 4 χρόνια:

Στα δεκατρία μου, όταν τέλειωσα το σχολείο, έμαθα τσαγκάρης και δούλεψα για τέσσερα χρόνια.

 

Προσωπική και οικογενειακή πορεία:
Ο Σταύρος Ρόδανος θυμάται στιγμές από τα παιδικά του χρόνια:

Μια φορά, ήμουν οχτώ-εννιά χρονών και κάνανε πρόβα εδώ στο σπίτι, ο πατέρας μου με τους άλλους, κι άμα τελειώσαν μου λέει “έλα ’δω ρε. Ρίξε ένα μανέ”. Κι άμα τραγούδησα εγώ, πιάσαν μετά και μου δίναν από δύο δραχμές ο καθένας, ήμουνα μικρός πολύ. Αρχηγό μ’ είχαν στη χορωδία.

 

Για την εποχή που σπούδαζε μουσική στην Μυτιλήνη, όταν ήταν έφηβος ακόμα, αναφέρει:

Εγώ σε μία ώρα μελετούσα κι έφευγα. Όλη μέρα ήμουνα μες στη Μυτιλήνη. Πήγαινα στις “Κολώνες”, στην προκυμαία, σε κάτι μαγαζάκια κι είχε τηγάνια και τηγάνιζαν σα τούνες, ψάρια χοντρά, κι είχε κομμάτια και ψωμί κι ήθελα να πάρω ένα κομμάτι και ψωμί και να τρώω μες στο δρόμο. Δηλαδή, με λίγα λεφτά, οικονομικά, ούτε κάπνιζα, ούτε πιοτά, ούτε τίποτα. Σε τρεις μήνες έπαιζα.

 

Ο Σταύρος Ρόδανος συγκρίνει τη μουσική που έπαιζαν όταν ήταν νέος, με τη σύγχρονη μουσική επιτέλεση:

Παίζαμε τότες, μες στο δρόμο. Παίζαμε πολύ στρωτά φυσερά όργανα. Άλλη μια φορά, μια ανάμνηση έχω, παίζαμε με το Στραβογιώργο και κατεβαίναμ’ απ’ το “Σταυρί” προς την αγορά με τρόμπα και κλαρίνο, κάναμε “πρίμο-σιγόντο” τα ρα ρα ρα ραμ, κι πετιόταν απ’ τους καφενέδες, απ’ αυτά, μια ομορφιά!! Αυτή η μουσική δεν θα βρεθεί πια!! Αυτοί, έπρεπε να υπάρχουν τα μέσα που υπάρχουν τώρα, να την πάρουν αυτή τη μουσική. Αυτή η μουσική δεν θα παιχτεί, ούτε θα ακουστεί πουθενά….

Εγώ λέω και σε τούτον (τον αδελφό του, Χαρίλαο Ρόδανο) να σταματήσει να ’λιέται [τριγυρνάει] και να ξενυχτά. Εγώ δεν παίζω πια, ούτε να με φωνάξουν, ούτε τίποτα. Και τώρα, αύριο που θα παίξω [σε ηχογράφηση του Πανεπιστημίου Αιγαίου], γι’ αυτόν το κάνω, η μαγνητοφώνηση είναι κουραστική δουλειά. Δεν την αψηφά κανένας, είναι πολύ κουραστική, διότι θέλει να ’σαι συγκεντρωμένος. Γράφεις και ότι γράψεις, λάθος, απ’ την αρχή, θα πιάσουμ’ απ’ την αρχή και δεν τελειώνει αυτή η δουλειά…

 

Σε μια επιλογή στιγμών αναπόλησης από το παρελθόν του ως μουσικού, ο Σταύρος Ρόδανος, παραθέτει μια χαρακτηριστική ανάμνηση, που αποδίδει το κλίμα της δεκαετίας του 1950 στη μουσική σκηνή της Λέσβου:

Είχε κι ο Γραμμέλης ένα κέντρο, εκεί που είναι το “Αναγνωστήριο” [Αγιάσου] τώρα, κι έβγαλε μια φορά μια χορεύτρια, μια μικρούλα, της σχολής ήταν κι ήρθε να πάρει το δίπλωμά της, κι ήρθε να πάρει λεφτά τίποτα για να βγάλει τη χρονιά. Πήγαμε στον κινηματογράφο επάνω, έχει ένα σίδερο στην πόρτα, βλέπω λοιπόν κι έκανε ασκήσεις, γυμναζόταν λοιπόν αρκετή ώρα. Λέω “γιατί;”, λέει “σα δεν κάνεις ασκήσεις, δε θα χορέψεις καλά”. Άμα πιάσαμε και παίζαμε και χόρευε, το “Γραμμέλι”, απ’ τη χαρά του άρπαξε ένα υποβολείο κ’ το ’βαλε στο κεφάλι του κι έτρεχε. Την πήραμε μια φορά και στα Βασιλικά, σ’ ένα πανηγύρι κι αδειάσαν όλα τα καφενεία, ήρθαν σ’ εμάς [το 1953-1954]. […] Ε [και εγώ], χόρευα…[…]. Να, ξέρεις γιατί, ο χορός είναι τέμπο. Το τέμπο το κατείχα μες στο μυαλό μου κι όταν χορεύει ένας άνθρωπος, χορεύει πα’ στο τέμπο, αυτό είναι!! Άμα χορεύεις πα’ στο τέμπο και δεν πας παράφωνα.

Σύμφωνα με τον ίδιο, μια εξαιρετική ανάμνηση συγκροτούν οι καντάδες, στις οποίες του ζητούσαν συχνά να συμμετάσχει διάφορες παρέες που τραγουδούσαν κάτω από τα παράθυρα των κοριτσιών που αγαπούσαν, αφού ήταν γνωστός καλλίφωνος.

Ο Σταύρος Ρόδανος, όπως και ο αδελφός του ο Χαρίλαος, συνεργάστηκαν επί χρόνια με το Αναγνωστήριο Αγιάσου ως μουσικοί. Ο Σταύρος Ρόδανος αναφέρει χαρακτηριστικά:

[…] Το αρχείο του Αναγνωστηρίου [εμείς το δημιουργήσαμε]… Εμείς [παίζαμε] και σε χορωδίες, και σε μουσικές βραδιές, και στις κασέτες, και [σ]τα τραγούδια αυτά που βλέπεις, όλα τα ’χει γράψει σε βιβλία [σε τετράδια με νότες, παρτιτούρες] τούτος [ο Χαρίλαος]. […] Κι από ’κει ο Πράτσος [παλιός πρόεδρος του Αναγνωστηρίου] τα μελετούσε και ξέραμε ορισμένα και παίζαμε. […] Εμείς τα ζήσαμε αυτά, αυτά τα τραγούδια τα ζήσαμε.

 

Μουσική μαθητεία:

Σε ηλικία 14-15 ετών ξεκίνησε να μαθαίνει κλαρίνο. Ο πατέρας του τον έστειλε στη Μυτιλήνη, όπου έμεινε 3 μήνες για να κάνει μαθήματα με κάποιο Μιλτιάδη, που έπαιζε κλαρίνο στη Στρατιωτική Μπάντα της Μυτιλήνης. Την ίδια εποχή πήγε στη Μυτιλήνη και ο μεγαλύτερος αδερφός του Χαρίλαος, για να μάθει βιολί με το μουσικοδιδάσκαλο Κλεάνθη Μυρογιάννη. Στη συνέχεια ο Σταύρος Ρόδανος επέστρεψε στην Αγιάσο, και από το 1933 ξεκίνησε να παίζει επαγγελματικά κλαρίνο στο μουσικό συγκρότημα του πατέρα του Στρατή και του θείου του Νίκου Ρόδανου:

Εγώ δούλευα τσαγκάρης ακόμα. Επειδή έλειψε απ’ το συγκρότημα το δικό μας το κλαρίνο, γιατί έφυγε ο “Κακούργος” [Σουσαμλής], ύστερα, έρχεται ο Χαρίλαος μια μέρα στο τσαγκαράδικο που δούλευα και λέει “βγάλε την ποδιά”. Λοιπόν, βγάζω την ποδιά, λέω, “Tι θα κάνουμε”; “Θα φύγεις” λέει, “στην Μυτιλήνη”. Στη Μυτιλήνη γνώριζε ο πατέρας μου, τη στρατιωτική μουσική, κάποιον Μιλτιάδη [Λέσβιο, πιθανόν από τη Μυτιλήνη], ήταν επιλοχίας και ήταν γερός μουσικός και ωραίο κλαρίνο. Είχε ένα κλαρίνο με πολλά κλειδιά, που άμα το ’βλεπες, δεν έβλεπες το ξύλο καθόλου. Τον ρώτησα, “γιατί έχει τόσα κλειδιά”; Μου λέει, “γιατί παίζω μεγάλα κομμάτια, με πολλά ημιτόνια και πρέπει να έχω βοηθητικά κλειδιά, αλλιώς δεν παίζονται τα κομμάτια αυτά”. Ήταν καλός μουσικός και καλά δίδασκε. […] Το κλαρίνο πο’ ’παιζε αυτός που με δίδασκε, ο δάσκαλός μου, αν έπιανε το κλαρίνο κι έκανε χρωματική κλίμακα, νόμιζες ότι κατρακυλά νερό μέσα. Μπάρμπα-Μιλτιάδη τον λέγαμε. […] Είχα πιάσει μια καμαρίτσα μικρή, ήμουνα δεκατέσσερα-δεκαπέντε χρονών και κοιμόμουνα μοναχός μου κι ερχόταν και μου ’κανε μάθημα κάθε πρωί. Αυτός, ήταν δίπλα το σπίτι του. Μ’ έδειξε στο κλαρίνο πως να φυσώ, πως να έχω τα δάχτυλα μ’ και τ’ αυτά. Τη δεύτερη μέρα, την τρίτη, λέει “μπράβο, προοδεύεις πολύ”. Είχα μεγάλη κλίση, δηλαδή κλίση δεν υπήρχε σαν την κλίση που είχα. Το αυτί μου ήταν πολύ γερό και όσα τραγούδια έπαιζαν οι μουσικοί τότες, τα ήξερα με το στόμα όλα. Δηλαδή ότι έπαιζε η μουσική, τα ’παιρνα, πολύ τα ’παιρνα. Οπότε τα σφύριζα στο δρόμο που κατέβαινα πάντοτε, τα τραγούδια. Ε, κάναμε μαθήματα απ’ τη μέθοδο. Αυτός έκανε ένα μέρος, εγώ έκανα το άλλο με το κλαρίνο. Πηγαίναμε πολύ καλά, είχε δύσκολα μαθήματα, είχε χρωματικές κλίμακες, είχε σεκάτα, είχε πολλά πράγματα. Όταν έκανα τρεις μήνες μάθημα, είχε κι έναν άλλο και μάθαινε, έναν Πατρέλλη από το Πλωμάρι, οπότε το Πατρέλλι, αυτός, είχε ναι μεν κλίση, αλλά δεν μπορούσε να πάρει όπως έπαιρνα εγώ. Αυτός έπρεπε να κάθεται όλη μέρα να μελετά για να μπορέσει να κάνει το μάθημα. Εγώ σε μία ώρα μελετούσα κι έφευγα. Όλη μέρα ήμουνα μες στη Μυτιλήνη […]. Σε τρεις μήνες έπαιζα. Την ώρα που έφευγε ο μάστορης μ’, εγώ έπαιζα συρτά και ζεϊμπέκικα. Αυτός μ’ έβαλε το “Μπαρμπουνάκι”, το συρτό, το οποίο, το “Μπαρμπουνάκι” το συρτό, το είχε απλοποιημένα γραμμένα, μ’ αραιές νότες. Εγώ όμως, ήταν ο νους μου να βάλω πλουμιά μες στο…[κομμάτι]. Μόλις έφευγε αρχίνιζα εγώ κι έκανα, έκανα στολίδια, έκανα τριόλια. Περνά [ο δάσκαλος] μια μέρα και μ’ άκ’σε. Ανεβαίνει επάνω, λέει “αυτά έχω γραμμένα;” Λέω, “δεν έχεις αυτά γραμμένα, αλλά εγώ μ’ αρέσει αυτό το πράγμα, να το στολίσω, γιατί σκέτο είναι άσκημο, δεν είναι καλό”, λέει “πάντως, σε συνιστώ ένα πράμα: ότι βλέπεις γραμμένα αυτό θα κάνεις. Το τι θα κάνεις αργότερα είναι άλλη δουλειά”. Ήρθα εδώ [στην Αγιάσο] να καθίσω μια μέρα και να φύγω την άλλη μέρα, να πάω να συνεχίσω για καμιά βδομάδα ακόμη μαθήματα. Πιάσι και μ’ έβαλε κομμάτια [ο πατέρας του], κάτι “Φοξ”, κάτι τέτοια πράματα. Οπότε, έπαιζε η μουσική πα’ στο “Σταυρί”, εδώ. Παίζανε δίχως κλαρίνο. Είχε, κάποιος Τσουκαρέλλης, με τον Πράτσο [ελαιοπαραγωγό και επί σειρά ετών πρόεδρο του Αναγνωστηρίου Αγιάσου] ήτανε συνεταίροι κι άλλοι…Τούτος, ο Τσουκαρέλλης μας αγάπα πολύ, το συγκρότημα το δικό μας. Μόλις με είδε, παιδί ήμουνα, μ’ αρπά, μου λέει “γρήγορα να πας να φέρεις το κλαρίνο”, ήμουνα δεκαεφτά-δεκαοχτώ χρονών. Λέω “δεν ξέρω, δεν μπορώ”. Λέει ο πατέρας μου “πάνε φέρ’ το”. Γιατί ήκ’σει ο πατέρας μου πιο μπροστά κι ήξερε. Πάω, παίρνω το κλαρίνο από το σπίτι, κάθομαι κι εγώ στην αράδα κι αρχίζουμε. Ότι παίζαν, έπαιζα, μονάχα στ’ς μπάλλοι θυμάμαι, που αλλάζει πάρτες ο μπάλλος, δεν ήξερα ποια πάρτα θα βάλιν μετά, μέχρι να τη βρω δυσκολευόμ’ν λίγο. Στα άλλα, στα συρτά έπαιζα. Λέει η πατέρας ιμ, “δε θα πας πια, δε θα φύγεις ξωπίσω [στη Μυτιλήνη], θα μείνεις [στην Αγιάσο]”. Λέει ο “Κακούργος” [Παναγιώτης Σουσαμλής, μέλος της άλλης μεγάλης μουσικής οικογένειας της Αγιάσου, των Σουσαμλήδων], ο άλλος, “σταμάτα το Σταύρο, να έρθω μαζί σας”, λέει [ο πατέρας μου] “δε σταματά ο Σταύρος”. Οπότε εγώ ’πιάσα και μιμούμ’ν τον “Κακούργο”. Ότι παίξιμο έκανε, κοίταζα να το κάνω, ότι κλεψά έκανε, ότι τεχνικό έκανε, ήταν καλός τεχνίτης σε τούτα τα πράματα….

 

Μουσική εξειδίκευση (τραγούδι, ή/και όργανα):

Ο Στρατής Ρόδανος [πατέρας του Σταύρου] μαζί με τον αδελφό του, Νίκο Ρόδανο, έπαιζαν αρχικά με διάφορα μουσικά σχήματα στα οποία συμμετείχαν και διάφορα μέλη της άλλης μεγάλης μουσικής οικογένειας της Αγιάσου του 20ου αι., οι Σουσαμλήδες. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο Στρατής και ο Νίκος, μαζί με και τον γιο του Στρατή, Χαρίλαο, συγκρότησαν, ένα άλλο σταθερό μουσικό σχήμα, γνωστό στην Αγιάσο ως οι «Άννες»:

Η παλιά η μουσική που ήταν ο πατέρας μου και οι Σουσαμλήδες, είχαν διαφωνήσει […]. Λοιπόν, μια μέρα έλειψε ο Αχιλλέας Σουσαμλής με το βιολί και πήρε [ο πατέρας μου] το Χαρίλαο [τον αδερφό μου]. Ο Χαρίλαος είχε πιο μπροστά μελετήσει στο σπίτι, βιολί, τ’ άρεσε, όχι σαν επαγγελματίας. Οπότε τον πήρε στο παίξιμο, από ’κείνη την μέρα που τον πήρε, δεν σταμάτησε. “Δεν σταματώ” λέει, “εγώ”. Και ο Αχιλλέας [Σουσαμλής] κοίταξε να κάνει άλλο συγκρότημα. […] Εγώ δούλευα τσαγκάρης ακόμα, [και άρχισα να παίζω] επειδή έλειψε απ’ το συγκρότημα το δικό μας το κλαρίνο, γιατί έφυγε [και] ο “Κακούργος” ύστερα…[Παναγιώτης Σουσαμλής, μέλος της άλλης μεγάλης μουσικής οικογένειας της Αγιάσου, των Σουσαμλήδων, που έπαιζε για αρκετό χρονικό διάστημα με τον Στρατή και τον Νίκο Ρόδανο].

 

Ο Σταύρος Ρόδανος ξεκίνησε περιοδικά να παίζει επαγγελματικά κλαρίνο, περί το 1933, στο μουσικό συγκρότημα του πατέρα του Στρατή και του θείου του Νίκου Ρόδανου, που το αποτελούσαν οι: Χαρίλαος Ρόδανος [βιολί], Θεόφιλος Ψύρρας [σαντούρι], Στρατής Ρόδανος [τρομπέτα], Νίκος Ρόδανος [ευφώνιο] και ο ίδιος [κλαρίνο]. Έπαιζε συστηματικά κλαρίνο από το 1934 μέχρι και το 1955. Από το 1955 έπαιζε μόνο κιθάρα. Τη δεκαετία του 1950, όταν ο Στρατής Ρόδανος (1885 -1960) σταμάτησε σταδιακά να παίζει μουσική, η κομπανία των Ρόδανων διευρύνθηκε με άλλους Αγιασώτες μουσικούς, οπότε είχε την εξής σύνθεση: Χαρίλαος Ρόδανος [βιολί], Σταύρος Ρόδανος [κλαρίνο και στη συνέχεια κιθάρα], Στρατής Ψύρρας [σαντούρι], Στρατής Παπάνης [τρομπόνι μέχρι το 1952 και στη συνέχεια ακορντεόν], Δημήτρης Αγρίτης [τρομπόνι και αργότερα τζαζ – ντραμς]. Την περίοδο αυτή δούλεψε μαζί τους για ένα διάστημα και ο Ευριπίδης Ζαφειρίου [κλαρίνο]. Στην αρχή της περιόδου αυτής, έπαιξαν στην κομπανία και ο Στρατής Ρόδανος [κιθάρα], ο Νίκος Ρόδανος [ευφώνιο], ο Θεόφιλος Ψύρρας [σαντούρι], καθώς και ο Γιάννης Σουσαμλής ή «Κακούργος» [σαντούρι], πού αναπλήρωνε τον Στρατή Ψύρρα κατά την περίοδο της θητείας του στο στρατό.

Την περίοδο αυτή πολλοί μουσικοί που έπαιζαν μέχρι τότε πνευστά, άρχισαν να ασχολούνται κυρίως με έγχορδα αλλά και κρουστά όργανα. Μεταξύ αυτών και ο Σταύρος Ρόδανος, που άρχισε να παίζει κιθάρα, εγκαταλείποντας το κλαρίνο, το 1955. Είναι χαρακτηριστικό ότι, από τα τέλη της δεκαετίας του 1940, ο Χαρίλαος Ρόδανος μαζί με το Στρατή Ψύρρα δημιούργησαν και κομπανία εγχόρδων, χωρίς να πάψουν να συμμετέχουν στην υπάρχουσα – μέχρι τότε – κομπανία των φυσερών [πνευστών]. Όπως αναφέρει ο Σταύρος Ρόδανος:

Είχαμε τότε δυο ειδών μουσική. Όταν φωνάζαν έγχορδα πηγαίναμε με τα έγχορδα, όταν φωνάζαν φυσερά πηγαίναμε με τα φυσερά. Μια φορά πήγαμε μέσα στο καφενείο του Σιγουνάκη έγχορδα […]. Αυτό που έχει το[υ] Πατερέλλ[ι] τώρα, απέναντι, εγώ έπαιζα κλαρίνο μαζί με τα έγχορδα, άκουγες ένα ωραίο, ένα στρωτό πράγμα, δεν είχαμε μικρόφωνα κι έπαιζα καμπόσο καιρό, ύστερα ’πιασα κιθάρα. Γιατί ο πατέρας μου, για να είναι κι αυτός μες στο συγκρότημα, είχαμε μια κιθάρα και ’χτύπα. Αυτή ήταν, η ιστορία η δικιά μου ήταν μεγάλη. Τότες είχαμε σαντούρι τον Ψύρρα…[…] τον Γιάννη [Σουσαμλή, με το (οικογενειακό) προσωνύμιο “Κακούργο”] τον πήραμε ύστερα σαντούρι […], είχαμε τον Ψύρρα [με το προσωνύμιο “η Μουζού”] κι όταν έφυγε στρατιώτης τον πήραμε μαζί…[…] Η “Μουζού” μπορεί να ήξερε πολλά πράγματα, πολλά τραγούδια, αλλά ο άλλος είχε χέρια ωραία κι έπιανε συγχορδίες ωραία. Και πήγαμε θυμάμαι σε μιαν αρρεβώνα και κάναμε καντάδες έξω από το σπίτι κι ήταν τόσο ωραία η μουσική, με το σαντούρι αυτό, που ’πιανε όλα τ’ αυτά, τόσο ωραία, που θα τη θυμούμαι εκείνη την ομορφιά. Και μετά που λες, έπαιζα κλαρίνο πολλά χρόνια. Ύστερα λοιπόν, το παράτησα το κλαρίνο και ’πιασα κιθάρα […]. Παίζαμε έγχορδα.

 

Περί τα τέλη της δεκαετίας του 1940 και κυρίως τη δεκαετία του 1950, άρχισαν να συμμετέχουν στα συγκροτήματα και τραγουδίστριες από την Αθήνα (όπως η Άβα, η Κούλα Τζιτζή κ.α.) που τραγουδούσαν στα κέντρα και τα πανηγύρια της Αγιάσου, αλλά και άλλων χωριών:

Μετά την Κατοχή είχαμε και τον Αγρίτη, είχαμε [εκ]συγχρονιστεί. Στην πλατεία που παίζαμε έκανε ο Χαρίλαος νούμερα, είχε τραγουδίστριες, χορευτικά, μπαλέτα και παίζαμε. Μια φορά ήρθε μια Άβα, τραγουδίστρια από την Αθήνα, καλή τραγουδίστρια. Άμαν είδε το Χαρίλαο να κατεβαίνει με το βιολί κάτω απ’ την αμασκάλη και τα παπούτσια λυτά κι ένα σαντούρι που ’χε η “Μουζού” [Στρατής Ψύρρας] λέει “ωχ, κατάλαβα […]”. Αλλά άμα παίξαμε, λέει “μπράβο, πρώτη φορά…”…

 

Ο Σταύρος Ρόδανος συμμετείχε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 σε μια ομάδα μουσικών που ηχογράφησαν για λογαριασμό του Αναγνωστηρίου Αγιάσου τοπικούς (κυρίως μικρασιάτικους) σκοπούς και τραγούδια. Στις ηχογραφήσεις στις οποίες συμμετείχε ο ίδιος έπαιξε κιθάρα, μαζί με το Στρατή Ψύρρα [σαντούρι] και τον (τότε) πρόεδρο του Αναγνωστηρίου Πάνο Πράτσο [μαντολίνο].

Αργότερα εγκαταστάθηκε για ένα διάστημα στη Μυτιλήνη, όπου εργάστηκε επίσης ως επαγγελματίας μουσικός. Στο νυχτερινό κέντρο «Βράχος» συνεργάστηκε με έναν μουσικό από το Λισβόρι που έπαιζε μπουζούκι, τον Τσουκαλά από την Καλλονή στο αρμόνιο, κ.α. Στο ίδιο κέντρο δούλεψε για ένα χρόνο και με τον Νίκο Καλαϊτζή ή «Μπινταγιάλα», από το Μεσότοπο. Γύρω στα 1975 άρχισε να παίζει συστηματικά κιθάρα με τον Χαρίλαο Ρόδανο [βιολί] και τον Κώστα Ζαφειρίου [σαντούρι, μπουζούκι].

Ο Σταύρος Ρόδανος διαθέτει μεγάλη εμπειρία της μουσικής σκηνής της Αγιάσου, αλλά και συνολικά της Λέσβου. Ορισμένοι από τους οργανοπαίκτες που ανέφερε ότι θυμάται είναι:

 

Στην περιοχή της Αγιάσου:

 

  • Παναγιώτης Σουσαμλής ή «Κακούργος». Κλαρίνο.

 

  • Γιάννης Σουσαμλής ή «Κακούργος». Σαντούρι.

 

  • Δημήτρης Αγρίτης ή «Παγώνα». Τρομπόνι και ντραμς.

 

  • Στρατής Παπάνης. Τρομπόνι και ακορντεόν.

 

  • Κώστας Ζαφειρίου ή «Καζίνο». Σαντούρι, μπουζούκι και αρμόνιο.

 

  • Ευριπίδης Ζαφειρίου ή «Καζίνο». Κλαρίνο.

 

  • Στραβογιώργος. Τρομπέτα [«Τρόμπα»].

 

  • Γρηγόρης Μουτζουρέλλης ή «Λαγός». Ζουρνάς.

 

  • Μιχάλης Μουτζουρέλλης ή «Λαγός». Κλαρίνο.

 

  • «Αριστέλι». Ζουρνάς.

 

Στη Λέσβο:

 

  • Γιώργος Πατρέλλης. Από την Πλαγιά Πλωμαρίου. Κλαρίνο.

 

  • Δημήτρης Στεριανός ή «Μπουρλής». Από την Πλαγιά Πλωμαρίου. Κλαρίνο και σαντούρι.

 

  • Δημήτρης Καμπάνης. Από το Πλωμάρι. Κλαρίνο.

 

  • Γιώργος Χατζέλλης ή «Xαχίνα» ή «Καχίνα». Από το Ακράσι Πλωμαρίου. Σαντούρι.

 

  • Καμπάς. Από τη Γέρα. Κλαρίνο.

 

  • Νίκος Καλαϊτζής ή «Μπινταγιάλας» από το Μεσότοπο. Σαντούρι και βιολί:

Μ’ άρεσε το σαντούρι του. […] Αυτός έχει δυο σαντούρια διαφορετικά, ένα για παίξιμο κι ένα για ηχογράφηση.

 

 

Σταθερές μουσικές δραστηριότητες στις οποίες συμμετείχε/συμμετέχει:

Τις δεκαετίες 1950-1970 ο Σταύρος Ρόδανος έπαιξε συστηματικά με την ορχήστρα των Ρόδανων [«Άννες»], σε αρραβώνες, καντάδες, γάμους, κηδείες, γλέντια σε καφενεία, γλέντια σε σπίτια και σε κέντρα διασκέδασης, πανηγύρια, χοροεσπερίδες και διασκεδάσεις, σχεδόν σε καθημερινή βάση, στα καφενεία και στα κέντρα της Αγιάσου, ενώ έχει συμμετάσχει σε αντίστοιχα δρώμενα σε όλη (σχεδόν) τη Λέσβο. Όπως αναφέρει ο ίδιος, τη δεκαετία του 1950 στην Αγιάσο, οι «Άννες» έπαιζαν κυρίως στα κέντρα του «Ντουλά» και στο «Γραμμέλλι», αλλά και σε διάφορα χωριά της Λέσβου, στη Μυτιλήνη και στην Αθήνα. Ο ίδιος αναφέρει ότι επισκέπτονταν τακτικά τα Πηγαδάκια (Ντίπ[ι]) και το Ίππειος, «στο πανηγύρι του Αγίου Προκοπίου», καθώς και τα Βασιλικά. Μετέπειτα ο Σταύρος Ρόδανος έπαιξε κιθάρα για αρκετά χρόνια στο νυχτερινό κέντρο «Βράχος», στη Μυτιλήνη. Συμμετείχε επίσης, όπως και ο αδερφός του Χαρίλαος, σε όλες σχεδόν τις μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις, στις θεατρικές παραστάσεις και στις οπερέτες που ανέβασε το Αναγνωστήριο Αγιάσου «Η Ανάπτυξη», στην Αγιάσο, στο Πλωμάρι, στη Μυτιλήνη και στην Αθήνα.

Το συγκρότημα των Ρόδανων [ή «Άννες»] στο οποίο συμμετείχε και ο Σταύρος Ρόδανος, συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση και παγίωση συγκεκριμένων εκδοχών της μουσικής παράδοσης της Λέσβου, αφού, όπως ανέφερε και ο ίδιος:

Εν τω μεταξύ βγάλαμε και καμπόσοι μαθηταί. Εγώ είχα στο Αμπελικό πολλοί μαθηταί με κλαρίνα, ο πατέρας μου είχε, ο Χαρίλαος [βιολί] είχε πολλοί μαθηταί. Παίζαν, παίζαν, τα σταματήσαν τώρα.

 

Όπως τονίζει ο Σταύρος Ρόδανος:

Εμείς [ο ίδιος και τα αδέλφια του] γεννηθήκαμε μέσα στη μουσική. Από μικροί μέσα στο σπίτι ακούγαμε κι έπαιζε ο πατέρας μας, ακόμα και τα μαθήματα που έκανε. Εγώ τραγουδούσα κιόλας μικρός, ήμουνα στη χορωδία του “Αναγνωστηρίου”, κάναμε εκδηλώσεις ένα σωρό. Στο “Αναγνωστήριο” έχω προσφέρει πολλά εγώ, έτσι τσάμπα. Οπότε γι’ αυτό λέει ο Πράτσος [ο πρόεδρος του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, επί σειρά ετών, από τη δεκαετία του 1950 μέχρι τη δεκαετία του 1990], [αστειευόμενος], “απ’ εμάς άμα πεθάνει κανένας, όλο το πανί [το σάβανο], [το] βγάζει τ’ Αναγνωστήριο”. Αυτή η χορωδία [του Αναγνωστηρίου] άφησε εποχή. Παγαίναμε στις κηδείες, κάναμε ολόκληρη λειτουργία. Όλη η ψαλμωδία, εκτός αυτά που λέγαν οι παπάδες, όλα τ’ άλλα τα λέγαμ’ εμείς. Πάντα, απ’ τα παλιά [μερικές κηδείες είχαν μουσική]. Έχω μια φωτογραφία που παίζαμε σε μια κηδεία….

 

Σημαντικοί σταθμοί και γεγονότα στην επαγγελματική του ζωή ως μουσικός:

Όταν έλειπε ο Χαριλής [Χαρίλαος Ρόδανος] στη Μυτιλήνη – έπαιζε στο «Femina», σ’ ένα καμπαρέ αριστοκρατικό- οπότε εμείς μείναμ’ εδώ, εγώ, [και] ο Ψύρρας, και μας τσακώνει ο Πράτσος [ο πρόεδρος του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, επί σειρά ετών, από τη δεκαετία του 1950 μέχρι τη δεκαετία του 1990] «πάτε [ν]α γράψουμ’ κασέτες». Πηγαίναμε μέσα στο “Αναγνωστήριο”, το παλιό και γράφαμε μέχρι τη μία η ώρα [τη νύχτα].

 

Ο Σταύρος Ρόδανος έχει συμμετάσχει ως μουσικός σε πολλές ηχογραφήσεις:

  • σε δίσκους βινύλιου

 

  • «Τραγούδια Μυτιλήνης και Μικράς Ασίας», 1989, Σύλλογος προς διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής (Σ. Καρράς): Παίζει λαουτοκιθάρα.

 

  • «Τραγούδια Μυτιλήνης και Μικράς Ασίας», Σύλλογος προς διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής (Σ. Καρράς): Παίζει λαουτοκιθάρα.

 

  • «Moυσική παράδοση της Λέσβου: Μελίσματα στην Αγιάσο: οι σκοποί της ψυχής μας», 1996, Φιλοπρόοδος σύλλογος Αγιασωτών Αθήνας

 

  • σε Audio CD

 

  • «Moυσική παράδοση της Λέσβου: Μελίσματα στην Αγιάσο: οι σκοποί της ψυχής μας», 1996, Φιλοπρόοδος Σύλλογος Αγιασωτών Αθήνας

 

  • «Λέσβος Αιολίς», Νίκος Διονυσόπουλος (επ.), 1998, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

 

  • «Μουσικά Σταυροδρόμια στο Αιγαίο: Λέσβος 19ος – 20ος αι.», Σωτήρης Χτούρης (επ.), 2000, Εξάντας – Υπουργείο Αιγαίου – Πανεπιστήμιο Αιγαίου

 

  • σε κασέτες

 

  • «Γιάννης Βουνάτσος», 1985. Λεσβιακοί χοροί. Υπεύθυνος έκδοσης Γ. Βουνάτσος.

 

  • σε άλλες μορφές

 

  • «ΕΡ Αιγαίου, Νο80», Μπομπίνα (30’1). Τραγούδια και σκοποί της Μυτιλήνης.

 

Για τις ηχογραφήσεις στις οποίες συμμετείχε, ο Σταύρος Ρόδανος αναφέρει:

Έπαιζα άλλο σχέδιο. Εγώ τότες που γράψαμε ένα δίσκο με τον [Σίμωνα] Καρρά, ήρθε ο Καρράς λοιπόν, και μόλις παίζαμε λέει “τι κάνεις ρε Σταύρο εκεί”;. Την ώρα που έπαιζα εγώ έκανε κι ακόρδα κι έπιανα τις θέσεις και τα έπιανα ακόρδα μέσα. “Ωραία πράγματα είναι αυτά που κάνεις” έλεγε ο Καρράς. […]. Τα τέμπα αυτά δεν τα τεμπάρει κανένας. Να πήγαινε μες στη Μυτιλήνη, παίζουν άλλο σχέδιο, άλλο κλασσικό σχέδιο. Αυτά τα τέμπα, στα παλιά τούτα τα τραγούδια, κανένας δεν μπορεί να τ’ ακομπανιάρει….

 

Παράλληλα έχει συμμετάσχει ως μουσικός και στην ηχογράφηση της μουσικής για την ταινία «Σαπφώ»:

Πολύ παλιά, το 1970, το1968. [Έπαιζαν οι ηθοποιοί]…Ο Σ[ι]ταρένιος, και φέραν και απ’ τη Μυτιλήν’ κορίτσια, ήταν ο Πασπάτης, χόρεψε…το γρήγορο, [τ]η “Γκάιντα”. Παίξαμε: Χαρίλαος Ρόδανος-βιολί, Ψύρρας-σαντούρι, Σταύρος Ρόδανος-κλαρίνο και Παπάνης-Βιολοντσέλο. Ύστερα παίξαμε στο “Λιομάζεμα” [μια άλλη ταινία], εδώ στην Αγιάσο. Έπαιζε, του Καμαρού είναι γιος, το Κωστέλ’ το Μπουλμπούλι, αυτός έκανε τον κωμικό, οπότε χορεύαν, ο Παντιλής που πέθανε, κάψαν τα καλάθια, κάναν τα “γλυτώματα” [τη γιορτή για την ολοκλήρωση της συλλογής του καρπού της ελιάς, που συνδυάζεται με μουσικά γλέντια και κεράσματα], χορεύαν συρτό και καρσιλαμά, με τρία όργανα ρε παιδί. Τι λογιά παίζαμε, χωρίς μικρόφωνα, χωρίς τίποτα… […] Η ΕΤ τα ’χει, τα “Λιομαζώματα” και το “Σαπφώ” [σύμφωνα με τον Πασπάτη, η ταινία τα “Λιομαζώματα” γυρίστηκε μάλλον το 1963, ενώ έπαιζε σ’ αυτή και ο Αγιασώτης λόγιος Αναστασέλλης].

 

Από πού προμηθευόταν/προμηθεύεται μουσικά όργανα:

[μου έλεγαν]…“ήταν καλός ο πατέρας σου, είχε ωραίο φύσημα”. Το παίξιμό μου ήταν πολύ λεπτό κι ωραίο, “κι έχεις κλίση κι εσύ, από αυτόν έχεις πάρει. Έχεις το ίδιο στυλ πάρει”, λέει. Λοιπόν, εγώ όμως ύστερα, χειροτέρεψα τούτο το κλαρίνο. Δηλαδή τι χειροτέρεψα; Το κλαρίνο, η γλώσσα απάνω, το καλάμι, το οποίο εγώ δεν το άφησα λεπτό, το καλάμι, να παίζω συμμορφωμένα και σιγά, το ’κοφτα λίγο με το ψαλίδι, να γίνει σέρτικο, για να μπορώ να συναγωνιστώ τον “Κακούργο” [Παναγιώτη Σουσαμλή, μέλος της άλλης μεγάλης μουσικής οικογένειας της Αγιάσου, των Σουσαμλήδων], διότι αυτός όταν έπαιζε ακουγόταν από ’δω στο “Σταυρί” [την πάνω πλατεία της Αγιάσου]. Έπρεπε να παίξω κι εγώ να μ’ ακούσιν και με κούρασε αυτό το πράγμα βέβαια, διότι να παίζεις τόσες ώρες, είκοσι-τριάντα ώρες […], αλλά δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε. Εμείς, όταν σταμάταγε ένα όργανο, αυτοί που χορεύαν λέγαν “δεν παίζει”; Ούτε μικρόφωνα είχαμε, τίποτα! Έπρεπε να φυσάς τριάντα-σαράντα ώρες, ήταν πολύ παλιοδουλειά τότες, κουραστήκαμε πολύ. Αλλά παίζαμε και τόσο συμμορφωμένα και τόσο αρμονικά, που δεν υπήρχε μουσική πα’ στη Λέσβο. Και [στην] 4η Αυγούστου [στον επίσημο εορτασμό] προτιμήσαν τη δικιά μας μουσική απ’ όλα τα μέρη της Λέσβου […]. Φωνάζαν έγχορδα παίρναμε τα έγχορδα, όταν φωνάζαν τα φυσερά, πηγαίναμε με τα φυσερά.

Τώρα έπαιζα τελευταία κλαρίνο, πριν από ένα με δύο χρόνια, μόνο σε κηδείες […]. Εν τω μεταξύ τα όργανα τα φυσερά θέλουν δόντια, αν δεν έχεις δόντια, έχεις μάσκες [μασέλες] και δεν ξέρω ’γω, δε μπορείς να παίξεις. Κι ο πατέρας μου απ’ όταν βγάλαν τα δόντια του κι έβαλε μάσκα, είχε μία σκόνη κι έβαζε μέσα στη μάσκα, να κολλάει η μάσκα, να μη κουνιέται. Έχασε [το παίξιμό του], θέλει να ’σαι νέος, το φυσερό όργανο….

 

Τοπικές δράσεις:

  • Αγιάσος: καντάδες, αρραβώνες, γάμοι, κηδείες, γλέντια σε καφενεία, γλέντια σε σπίτια, σε κέντρα διασκέδασης. Στη δεκαετία του 1950 οι ορχήστρα των Ρόδανων έπαιζε κυρίως στα κέντρα του «Ντουλά» και στο «Γραμμέλλι»:

Η πρώτη δουλειά που παίξαμε, μόλις έφυγαν οι Γερμανοί, ήταν στου Γράμμη το καφενείο. Μας φώναξε η Γιάννης η “Μπίλια”, ο χασάπης, γιατί ήταν πείνα…ήταν τόσο το διάστημα που δεν είχαμε παίξει και παίξαμε απότομα, τι κόσμος!!! Ενθουσιασμός!!!…

 

  • Έχει παίξει σε μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις και θεατρικές παραστάσεις του Αναγνωστηρίου Αγιάσου τόσο στην Αγιάσο, όσο και σε άλλα χωριά της Λέσβου, στη Μυτιλήνη και την Αθήνα.

 

  • Έχει παίξει σχεδόν σε όλη τη Λέσβο. Ο ίδιος αναφέρει ως πιο χαρακτηριστικά τα ακόλουθα:

 

  • Μυτιλήνη, όπου έπαιζε στο νυχτερινό κέντρο «Βράχος» για πολλά χρόνια.

 

  • Πηγαδάκια (Ντίπ[ι]), όπου έπαιζε συχνά με το συγκρότημα των Ρόδανων.

 

  • Ίππειος, «στο πανηγύρι του αγίου Προκοπίου», όπου έπαιζε συχνά με το συγκρότημα των Ρόδανων.

 

  • Βασιλικά, σε διάφορα πανηγύρια, όπου έπαιζε συχνά με το συγκρότημα των Ρόδανων.

 

Αυτοαξιολόγηση:

Το τέμπο που έχω, όχι εγωιστικά, είμαι γεννημένος μες στο τέμπο, δεν φεύγω τρίχα. Εκτός α[ν] με παρασύρεις, να μην μ’ αφήνεις να παίξω, ειδάλλως άμα και κρατώ τέμπο, δε θα πάρεις βήμα […]. Εγώ έπαιζα στη Μυτιλήνη στο “Βράχο” […]. Είχαμε ένα Λισβοριανό [από το χωριό Λισβόρι] μπουζούκι, έναν άλλο κιθάρα, έπαιζα “τζαζ” [ντραμς] εγώ κι έπαιζε αρμόνιο ένας Τσουκαλάς απ’ τη Καλλονή, δε θυμούμαι. Λοιπόν, παίζαμε ένα ωραίο παίξιμο, μα τι να σου πω, τραγούδια ωραία. Μετά άλλαξα το “τζαζ” εγώ μ’ αυτόν που ’παιζε κιθάρα […]. Το αυτί μου με βοηθάει πάρα πολύ. Και να μην πιάσω τον τόνο εκείνη την ώρα, στην άλλη στροφή θα τον πιάσω…

 

Ρεπερτόριο:

Το ρεπερτόριο των Ρόδανων ήταν ιδιαίτερα πλούσιο, εφόσον περιλάμβανε τους «παραδοσιακούς» μικρασιάτικους χορευτικούς σκοπούς, που κυριαρχούσαν στους γάμους και στα πανηγύρια, αλλά και εμβατήρια, πατινάδες [σκοπούς του δρόμου], «ευρωπαϊκά» [δηλαδή ταγκό, φοξ, βαλς, κομμάτια ελαφράς μουσικής, ή/και τραγούδια ή αποσπάσματα από οπερέτες και μελοδράματα εποχής], καθώς και ρεμπέτικα και δημοτικά από διάφορες περιοχές της Ελλάδας:

Σοβαρή μουσική όχι και τόσο, αλλά, ελαφρά μουσική, ευρωπαϊκή μ’ άρεσε…[…] Παίζαμε τότε, χρώμα, πολύ χρώμα, καντάδες. Τα έπαιζα και με το κλαρίνο και [με] την κιθάρα.

 

Ως τραγουδιστής, ο Σταύρος Ρόδανος τραγουδούσε στην ορχήστρα σμυρναίικα, μικρασιάτικα, ρεμπέτικα, καθώς και αμανέδες, ενώ συμμετείχε τακτικά στις χορωδίες του Αναγνωστηρίου Αγιάσου και της Εκκλησίας:

Έχω πολλά βιβλία κι έχω γράψει τραγούδια μέσα. Τραγουδούσα ευρωπαϊκά κυρίως, ρεμπέτικα, αλλά τα τραγουδούσα προς το λαϊκό, όχι βαριά, σμυρναίικα, ανατολίτικα, συρτά, ζεϊμπέκικα, χασάπικα, ταγκό, αμανέ.

 

Κρίσεις για άλλους μουσικούς:

Το κλαρίνο πο’ ’παιζε αυτός που με δίδασκε, ο δάσκαλός μου, αν έπιανε το κλαρίνο κι έκανε χρωματική κλίμακα, νόμιζες ότι κατρακυλά νερό μέσα […]. Μπάρμπα-Μιλτιάδη τον λέγαμε. Αυτός ήτανε φοβερός, έπαιζε με τις ορχήστρες τις μεγάλες και μουσικός φοβερός, διάβαζε (μουσική) σα που διαβάζεις εφημερίδα. Λοιπόν, μου έλεγε πολλές φορές, “παίζαμε με τον πατέρα σου στη στρατιωτική μουσική. Στη μπάντα”…

Ήταν ένας Πατρέλλης στο Πλωμάρι, αυτός που μαθαίναμε μαζί, κι ένας Βουρλής [ή Μπουρλής], κι ο Καμπάνης. Αλλά ο Μπουρλής ήταν ένα ωραίο πράμα. Ήταν σιγανός, έπαιζε στρωτά, τ’ άρεζε τ’ όμορφο. Έτυχα μια περίπτωση, στην Αλβανία, στο στρατό, εκεί που έμενα, στη Λεσγίτσα, ένα χωριό, ήταν και η στρατιωτική μουσική. Έπαιζε και το Πατρέλλι κλαρίνο, έπαιζε και ο Μπουρλής. Ο Μπουρλής έπαιζε ένα κλαρίνο “μι-μπεμόλ”, ένα μικρό, κι ο Πατρέλλης έπαιζε “σι-μπεμόλ”. Οπότε λοιπόν, την ώρα που ήρθε η Σερβία τότες με το μέρος μας, εόρταζαν και χόρευαν. Έπαιζε και στρατιωτική μουσική και παίζαν τσάμικο και θυμάμαι που ο δάσκαλος έδειξε με το ραβδάκι που κρατούσε, το Μπουρλή να κάνει το τσάμικο, το μέρος που κάνει το κλαρίνο. Εν τω μεταξύ ο άλλος […], ο Πατρέλλης, μόλις είδε ότι έδειξε τον Μπουρλή, το αρπά αυτός κι έκανε το μέρος, οπότε ο μουσικός συνέχισε, δεν μίλησε. Μόλις τελείωσε ξαναδείχνει τον Μπουρλή και θυμάμαι, γιατί εγώ έπαιζα κλαρίνο και είχα μεγάλες γνώσεις για κλαρίνο, άμα τον άκ’σα λέω “τούτος είναι φοβερός” και ήταν και δειλός […], φοβόταν μην αρρωστήσει και τα παράτησε και έπιασε σαντούρι, τώρα πέθανε….

[…] Αλλά κορνέτα δεν υπήρχε άλλη απ’ τον πατέρα μου….Όσους ακούγω, ακούγω κορνέτες μες στην τηλεόραση, τεχνίτες, μαύροι, άσπροι, τη γλύκα του πατέρα μου, το φύσημα της τρομπέτας δεν υπάρχει….

 

Ο Σταύρος Ρόδανος θεωρεί ότι πολλές σύγχρονες, αλλά και παλιότερες εκτελέσεις σκοπών και τραγουδιών δεν είναι πλήρεις τεχνικά και αισθητικά. Ανέφερε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:

Τούτο, τα “Ξύλα” [συρτό γνωστό σε όλη τη Λέσβο], άμα τα παίζεις με λεπτομέρεια, είναι πολλές πάρτες. Εδώ τα χάλασαν. Τα πήραν καμπόσοι, τα διατάζουν [τα παραγγέλνουν], αρπάζιν […] , ο ένας, ο άλλος, τα κάναν σαλάτα. Δεν τα παίζουν τα “Ξύλα” όπως τα παίζουμε εμείς, με λεπτομέρεια, ούλα, ούλες τις πάρτες…

 

Παράλληλα, ο Σταύρος Ρόδανος σχολιάζει αρνητικά τις αντιπαλότητες μεταξύ των μουσικών:

Δε σ’ αφήνιν να κάνεις σόλο και για άλλο λόγο. Ζηλεύγιν, δε θέλιν ν’ ακουστείς. Κοιτάζιν να σε κάνιν ζημιά την ώρα που πας να δείξεις κάτι. […] Εμένα δεν μπορούσαν να με σκεπάσιν γιατί το κλαρίνο φώναζε, τρίζαν τα τζάμια […]. Εδώ, οι μουσικές που παίζαν στη Μυτιλήνη, οι Μυρογιάννηδες [οικογένεια γνωστών μουσικών και μουσικοδιδάσκαλων της Μυτιλήνης], όλοι αυτοί, παίζαν με χρώμα, όποιο όργανο ήταν για να κάνει σόλο, ακούγονταν το όργανο αυτό. Τώρα βγάλαν και αυτά τα μηχανήματα, τις κονσόλες, και κανονίζει άλλος και την ώρα που κάνεις σόλο, το βιολί ή ότι άλλο, κατεβάζει τ’ς άλλ’, δε μπορείν να κάνιν αυτά που κάνανε…

Τέλος, όσον αφορά τις [επαγγελματίες] τραγουδίστριες με τις οποίες συνεργάστηκε, ο Σταύρος Ρόδανος διακρίνει την Κούλα Τζιτζή, η οποία θεωρεί ότι ήταν πάρα πολύ καλή τραγουδίστρια, με μεγάλο ρεπερτόριο.

 

Φωτογραφίες

Βίντεο

Video Grid with Modal
Video 1
Video 1
Video 1

Ηχογραφήσεις

Ηχογραφήσεις

1. Γιαννιώτικο Αγιάσος | 1962 σκοπός της παρέας Παίζουν οι μουσικοί: Πάνος Πράτσος (βιολί), Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού» (σαντούρι), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα). Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας Ηχοληψία: Αναγνωστήριο Αγιάσου με την επιμέλεια του Π. Πράτσου
4. Μεμετάκι Αγιάσος | 1996 ζεϊμπέκικος Παίζουν οι μουσικοί: Γιάννης Σουσαμλής ή «Κακούργος» (σαντούρι), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα). Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
7. Αράπικο «του Κορτσάδ(ι)» Αγιάσος | 1996 Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα), Κώστας Ζαφειρίου ή «Καζίνο» (σαντούρι) Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
10. Ζεϊμπέκικο βαρύ Αγιάσος | 1996 ζεϊμπέκικο Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα), Κώστας Ζαφειρίου ή «Καζίνο» (σαντούρι) Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
13. Χορ-Χορ Αγάς Αγιάσος | 1989 οργανικό καθιστικός σκοπός η/και πατινάδα Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
16. Ταμπαχανιώτικος μανές Αγιάσος | 1988 Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Στρατής Ψύρρας, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Στρατής Ραλλης,τραγούδι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
19. Βαρύ ζεϊμπέκικο «το Ρε» Αγιάσος | 1994 οργανικό ζεϊμπέκικο Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: «Λέσβος Αιολίς» Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
22. Αδραμυτιανό ζεϊμπέκικο Αγιάσος | 1994 οργανικό ζεϊμπέκικο Χρήστος Παντελίδης, κορνέτα – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Τάκης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: «Λέσβος Αιολίς» Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
25. Μωρό μου Αγία Παρασκευή | 1988 συρτός Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι. Τραγουδάει η Χορωδία του Αναγνωστηρίου της Αγιάσου: Μαριάνθη Αϊβαλιώτου, Κατίνα Βουρλή, Μαρία Βουρλή, Σούλα Βουρλή, Γεωργία Βίγλατζη, Μιχάλης Βίγλατζης, Παναγιώτης Σουσαμλής ή «Κατσαρός», Μύρτα Καβαδέλη Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
28. Αμάν Ελένη Αγία Παρασκευή | 1988 καρσιλαμάς Τραγουδάει ο Στρατής Ράλλης. Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
31. Καρσιλαμάς του Μπουτή Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό καρσιλαμάς Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
34. Συρτό το «Κλήμα» και μπάλλος Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό συρτός και μπάλλος Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
37. Βουργάρα Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό χασάπικο Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
40. Σέρβικο Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό σέρβικο Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
43. «Γκάϊντα» Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό σέρβικο Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
46. Μαράθηκαν τα δέντρα Μυτιλήνη | 1996 οργανικό Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Ευριππίδης Ζαφειρίου, κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος εισαγωγή σόλο βιολί
49. Κιόρογλου Μυτιλήνη | 1996 οργανικό πατινάδα η/και ιδιότυπος χορός Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Ευριπίδης Ζαφειρίου, κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριππίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος εισαγωγή σόλο κλαρίνο
52. Μια Σμυρνιά στο παραθύρι Μυτιλήνη | 199? καλαματιανός Τάσος Χαρέλης και χορωδία, τραγούδι – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Ευριπίδης Ζαφειρίου, κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριππίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
55. Εσύ κοιμάσαι στα σεντονάκια Μυτιλήνη | 1996 οργανικό Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος εισαγωγή σόλο βιολί
2. Χαραυγή Μυτιλήνη | 1997 Τραγουδάει ο Σόλων Λέκκας. Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα), Κώστας Ζαφειρίου (σαντούρι). Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
5. Αϊβαλιώτικο ζεϊμπέκικο Αγιάσος | 1996 ζεϊμπέκικος Παίζουν οι μουσικοί: Γιάννης Σουσαμλής ή «Κακούργος» (σαντούρι), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα). Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
8. Αμάν Ελένη Αγιάσος | 1996 Τραγουδάει ο Μιχάλης Βίγλατζης ή «Παπέλι». Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα), Κώστας Ζαφειρίου ή «Καζίνο» (σαντούρι) Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
11. Ποταμιώτικο συρτό Αγιάσος | 1989 οργανικό συρτό Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
14. Πηγιανό ζεϊμπέκικο Αγιάσος | 1986 οργανικό ζεϊμπέκικο Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Στρατής Ψύρρας, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
17. Γιουρούκος Αγιάσος | 1989 οργανικό καρσιλαμάς Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
20. Εσύ κοιμάσαι στα σεντονάκια Αγιάσος | 1993 πατινάδα, αργός σκοπός της αυγής Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα. Τραγούδι, Βασιλική Μαλακέλλη Προέλευση: «Λέσβος Αιολίς» Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
23. Μ´ αγαπάς γαρουφαλιά μου Αγία Παρασκευή | 1988 Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι. Τραγουδάει η Χορωδία του Αναγνωστηρίου της Αγιάσου: Μαριάνθη Αϊβαλιώτου, Κατίνα Βουρλή, Μαρία Βουρλή, Σούλα Βουρλή, Γεωργία Βίγλατζη, Μιχάλης Βίγλατζης, Παναγιώτης Σουσαμλής ή «Κατσαρός», Μύρτα Καβαδέλη Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
26. Κιόρογλου Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό πατινάδα η/και ιδιότυπος χορός Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
29. Αμύγδαλο ετσάκισα Αγία Παρασκευή | 1988 συρτός Τραγουδάει ο Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλι». Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
32. Μπουρνοβαλιά Αγία Παρασκευή | 1988 καθιστικό Τραγουδάει ο Στρατής Ράλλης. Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
35. Ταμπαχανιώτικος μανές Αγία Παρασκευή | 1988 καθιστικό Τραγουδάει ο Στρατής Ράλλης. Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
38. Γαρουφαλιά Αγία Παρασκευή | 1988 συρτός Τραγουδάει ο Στρατής Ράλλης. Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
41. Χήρα Αγία Παρασκευή | 1988 καθιστικό Τραγουδάει ο Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλι». Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
44. Πιγκί Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό ζεϊμπέκικο Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
47. Μ´ έχουν τρελλό τα χάδια σου Μυτιλήνη | 1996 Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλης» χορωδία, τραγούδι – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Ευριπίδης Ζαφειρίου, κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριππίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
50. Του χωρισμού σου ο καϋμός Μυτιλήνη | 1996 οργανικό Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος σόλο σαντούρι στο τέλος
53. Καλέ, Σύ, Παναγιά μου Μυτιλήνη | 1996 Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλης», τραγούδι – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
56. Η Έλλη θέλει σκότωμα Μυτιλήνη | 1996 Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλης», τραγούδι – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
3. Χήρα Μυτιλήνη | 1997 μανές Μπουρνοβαλιά Τραγουδάει ο Σόλων Λέκκας. Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα), Κώστας Ζαφειρίου (σαντούρι). Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
6. Αράπικο Αγιάσος | 1996 συρτός Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα), Κώστας Ζαφειρίου (σαντούρι). Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
9. Συρτός «το Μπαρμπουνάκι» και μπάλλος Αγιάσος | 1996 συρτός και μπάλλος Τραγουδάει ο Μιχάλης Βίγλατζης ή «Παπέλι». Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Σταύρος Ρόδανος (κιθάρα), Κώστας Ζαφειρίου ή «Καζίνο» (σαντούρι) Προέλευση: «Κιβωτός του Αιγαίου» – Μουσικά σταυροδρόμια στο Αιγαίο. Λέσβος 19ος-20ός αιώνας
12. Παλιός καρσιλαμάς Λα νιαβέντι Αγιάσος | 1989 οργανικό καρσιλαμάς Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
15. Τζάμ’κου Αγιάσος | 1986 οργανικό ιδιότυπος μιμικός χορός Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Στρατής Ψύρρας, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
18. Αχ, μελαχροινό Αγιάσος | 1988 καθιστικός σκοπός ή/και βραδινή πατινάδα Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα. Τραγούδι, όμιλος του « Αναγνωστηρίου» της Αγιάσου: Μαριάνθη Αϊβαλιώτου, Γεωργία Βίγλατζη, Μιχάλης Βίγλατζης, Κατίνα Βουρλή, Σούλα Βουρλή, Μύρτα Καβαδέλλη, Παναγιώτης Σουσαμλής, Ευστρατία Σταυρακέλλη Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
21. Τα ξύλα ή Κιούρτικο Αγιάσος | 1994 οργανικό πατινάδα Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα Προέλευση: «Λέσβος Αιολίς» Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
24. Ανάθεμα τον αίτιο Αγία Παρασκευή | 1988 καθιστικό Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι. Τραγουδάει η Χορωδία του Αναγνωστηρίου της Αγιάσου: Μαριάνθη Αϊβαλιώτου, Κατίνα Βουρλή, Μαρία Βουρλή, Σούλα Βουρλή, Γεωργία Βίγλατζη, Μιχάλης Βίγλατζης, Παναγιώτης Σουσαμλής ή «Κατσαρός», Μύρτα Καβαδέλη Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
27. Παλιός σκοπός του «Λατέρνατζη» Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό συρτός Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
30. Καρσιλαμάς Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό καρσιλαμάς Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
33. Σαν τα μάρμαρα της Πόλης Αγία Παρασκευή | 1988 καρσιλαμάς Τραγουδάει ο Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλι». Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
36. Τσάμικο Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
39. Χασάπικο Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό χασάπικο Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
42. Ζεϊμπέκικο Μπιανό Αγία Παρασκευή | 1988 οργανικό ζεϊμπέκικο Παίζουν οι μουσικοί: Χαρίλαος Ρόδανος ή «Άννας», βιολί – Στρατής Ψύρρας ή «Μουζού», σαντούρι – Παναγιώτης Πράτσος, μαντολίνο – Τάσος Θεοδοσίου ή «Φαφάκος», κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Παναγιώτης Τατάς, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ερευνητής: Νίκος Διονυσόπουλος Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος Από ηχογράφηση συναυλίας στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίας Παρασκευής
45. Τα ξύλα Μυτιλήνη | 1996 οργανικό πατινάδα ή/και συρτό Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
48. Χήρα Μυτιλήνη | 1996 Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλης», τραγούδι – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Ευριπίδης Ζαφειρίου, κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριππίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
51. Θέλω να γίνεις φθισικιά Μυτιλήνη | 1996 Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλης», τραγούδι – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
54. Καρσιλαμάς Μυτιλήνη | 1996 οργανικό καρσιλαμάς Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Ευριππίδης Ζαφειρίου, κλαρίνο – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
57. Αμύγδαλο ετσάκισα Μυτιλήνη | 1996 συρτό Παναγιώτης Παπλωματάς ή «Καλέλης» και χορωδία, τραγούδι – Χαρίλαος Ρόδανος, βιολί – Κώστας Ζαφειρίου, σαντούρι – Σταύρος Ρόδανος, κιθάρα – Ευριπίδης Κ. Ζαφειρίου, τουμπελέκι Προέλευση: Αρχείο Νίκου Διονυσόπουλου Ηχοληψία: Νίκος Διονυσόπουλος
Μετάβαση στο περιεχόμενο