Η Γκάιντα, αλλιώς Γκάιδα, Γάιδα, Κάιντα ή Τουλούμι, είναι ένα είδος άσκαυλου. Αποτελείται από ασκί, επιστόμιο και τμήμα παραγωγής ήχου. Το τελευταίο απαρτίζεται από δύο ξεχωριστούς αυλούς. Ο ένας, κοντός με τρύπες, παράγει τη μελωδία και ο άλλος, μακρύς χωρίς οπές, παράγει ένα φθόγγο που κρατάει το ίσο. Η Γκάιντα συγχέεται συχνά με την Τσαμπούνα, διαφέρει όμως, γιατί διαθέτει ένα επιπλέον (τρίτο) αυλό που χρησιμεύει ως μπάσο. Ο σωλήνας για το ισοκράτημα είναι μακρύς (60-70 εκ.), αποδίδοντας έτσι την τονική μια οκτάβα χαμηλότερα. Η Γκάιντα χρησιμοποιείται στη Θράκη, στη Μακεδονία και σε όλα τα Βαλκάνια. Κατασκευάζεται συνήθως από τον ίδιο τον γκαϊτατζη, από δέρμα κατσίκας ή σπανιότερα, προβάτου. Μετά την κατεργασία του δέρματος προσαρμόζονται στο ασκί το επιστόμιο και οι τρεις αυλοί. Το επιστόμιο (φυσούνα, φερέκι, στόμιο) είναι ένας ξύλινος κωνικός σωλήνας, απ΄ όπου ο γκάιτατζης φυσάει και γεμίζει τον ασκό με αέρα, ο οποίος συγκροτείται από μια πέτσινη βαλβίδα. Τα υλικά κατασκευής του επιστόμιου και των αυλών είναι από ξύλο κρανιάς, δαμασκηνιάς ή αμυγδαλιάς Ο αυλός για τη μελωδία έχει συνήθως επτά οπές μπροστά και μια πίσω. Είναι κυλινδρικός, με μήκος γύρω στα 25-30 εκ. και μοιάζει με φλογέρα. Στο σημείο που ενώνεται με τον ασκό προσαρμόζεται το λεγόμενο καλάμι (ή Τσαμπούνα, ζαμπούνα, κουμούσι, γκαϊτοκάλαμο). Το δεύτερο τμήμα παραγωγής ήχου, είναι ένας μακρύς σωλήνας χωρίς τρύπες (μπουρί, τζαμάρα, μπουρού), που προσδίδει την τονική στον κυρίως αυλό με έναν μόνο ήχο. Το μέγεθος του μπουριού ποικίλει, πάντα όμως είναι αρκετά μεγαλύτερο από το αυτό του κυρίως αυλού. Ο τρίτος αυλός της Γκάιντας (μπάσο) δεν διαθέτει επίσης τρύπες. Το παίξιμο της Γκάιντας χαρακτηρίζεται από μελωδικά στοιχεία, τα λεγόμενα ποικίλματα. Οι περισσότεροι γκαϊτατζήδες πρώτα παίζουν κάποιον αργό, καθιστικό σκοπό, ενώ ακολουθούν οι ζωηροί-χορευτικοί ρυθμοί (ζωναράδικα, συρτοί, αντικριστοί κ.λ.π.). Η Γκάιντα υπηρετεί τη μουσική επιτέλεση μόνη ή σε συνδυασμό με άλλα όργανα όπως λύρα, ταραμπούκα, νταϊρέ κ.λ.π. Παλαιότερα ήταν το μοναδικό και κυρίαρχο όργανο σε γάμους, γιορτές και πανηγύρια.